De diplomatieke druk rond de oorlog in Oekraïne loopt op nu de Amerikaanse president Donald Trump Maandag in Washington zowel Volodymyr Zelensky als Europese leiders ontvangt. Kort voor de top stelde Trump dat Oekraïne zijn hoop moet laten varen op NAVO-lidmaatschap en op het terugkrijgen van de in 2014 geannexeerde Krim, uitspraken die in Kyiv op verzet stuiten en in Europese hoofdsteden zorgen wekken.
De ontmoeting volgt op Trumps top met Vladimir Poetin in Alaska, waar geen staakt-het-vuren uit rolde en waar Moskou volgens berichtgeving territoriale concessies eiste. De Russische president zou landruil en veiligheidsgaranties hebben geopperd, inclusief verregaande eisen in Donetsk en Loehansk. Kyiv wees een terugtocht uit sleutelgebieden af en houdt vast aan soevereiniteit en territoriale integriteit.
Volgens Amerikaanse en Europese media is Trumps inzet verschoven van “eerst een staakt-het-vuren” naar het snel aansturen op onderhandelingen terwijl de gevechten doorgaan, wat de druk op Zelensky vergroot. Europese leiders gaan daarom mee naar Washington om garanties voor Oekraïnes veiligheid op lange termijn te borgen en om te voorkomen dat er terrein wordt weggegeven in ruil voor een fragiele vrede.
Ondertussen onderstreept het slagveld de urgentie. In de nacht voorafgaand aan de gesprekken trof een grootschalige Russische drone-aanval de stad Charkiv, met meerdere doden en gewonden volgens lokale autoriteiten. De aanvallen passen in een patroon van aanhoudende druk op civiele doelen langs de frontlijn en benadrukken waarom Kyiv harde veiligheidsgaranties en behoud van terrein als ondergrens stelt.
Voor Kyiv is elk akkoord zonder duidelijk pad naar duurzame veiligheid en zonder herstel van soeverein gezag moeilijk verdedigbaar. Voor Washington is snelle de-escalatie aantrekkelijk maar politiek risicovol als die neerkomt op erkenning van Russische gebiedswinst. Voor Europa draait het om het voorkomen van een “dictaat-vrede” die de Europese veiligheid decennia verzwakt. De komende gesprekken moeten daarom helder maken of veiligheidsgaranties, economische steun en militaire hulp zo kunnen worden vormgegeven dat ze een rechtvaardige en houdbare vrede ondersteunen, niet slechts een pauze in de gevechten.
