Suriname heeft in vijf jaar tijd een opmerkelijke ommekeer neergezet. Waar de economie in 2020 nog kreunde onder hyperinflatie, kapitaalvlucht en een bijna lege deviezenkas, toont de jongste datareeks een land dat de fundamenten weer op orde heeft. Volgens het laatste IMF-rapport “zijn de doelstellingen grotendeels bereikt: de economie groeit, de inflatie zakt, de staatsschuld daalt, de centrale bank is geherformeerd en het investeerdersvertrouwen keert terug” .
Van krimp naar groei
Het bruto binnenlands product begon na de covid-dip weer te stijgen; het IMF projecteert een structurele groei van 3 a 4 procent per jaar, met in 2028 een sprong van maar liefst 50 procent dankzij offshore-olie . Het inkomen per hoofd, jarenlang uitgehold door inflatie, zal daardoor eindelijk weer reëel toenemen.
Inflatie onder controle, koopkracht herstelt
Waar de consumentenprijzen in 2022 nog met meer dan 60 procent stegen, verwachten de fundamentele IMF-scenario’s een inflatie onder de 5 procent in de komende tien jaar. Sociale uitkeringen zijn al geïndexeerd, maar de lonen in de particuliere sector moeten nog bijtrekken om de koopkracht volledig te herstellen .
Valuta- en reservepositie spectaculair verbeterd
De deviezenreserves sprongen van 0,4 importmaand in Juli 2020 naar 6,4 maanden in Maart 2025, goed voor 130 procent van de IMF-norm (ARA-metric) en een buffer van 1,6 miljard dollar . Sinds de vrije koersvorming in Juni 2021 is de SRD, ondanks volatiliteit, gevrijwaard van het rampscenario dat zonder beleid tot SRD 200 per dollar had kunnen leiden .
Schuldafbouw en bankenredding
Tussen 2022 en 2025 loste de staat ruim 940 miljoen dollar aan rente en aflossingen af, waardoor de schuldratio zichtbaar daalt . Tegelijk werden drie noodlijdende banken gestut en onder streng IMF-toezicht herkapitaliseerd. “Verbeterd toezicht heeft banken op weg gezet naar een sterkere vermogenspositie,” concludeert het Fonds in April 2025 .
Institutionele hervormingen als groeimotor
Belastingherziening, invoering van BTW en een nieuwe comptabiliteits- en aanbestedingswet hebben de begrotingsdiscipline verstevigd. De Centrale Bank is wettelijk onafhankelijk gemaakt en de anti-witwasregeling aangescherpt . Daarnaast staat een nationale digitale strategie met zes prioriteiten klaar, van betaalbaar internet tot digitale identiteit voor alle burgers .
Vooruitzicht op een olie-gedreven groeispurt
Het Granmorgu-veld alleen al belooft twintig jaar lang circa één miljard dollar per jaar aan staatsinkomsten op te leveren. Met totale investeringen boven de tien miljard dollar (drie keer het huidige bbp) zijn de vooruitzichten goed. Lokale ondernemers krijgen via ‘local content’ directe kansen om te participeren, naar het voorbeeld van buurland Guyana .
Eerbetoon aan de boodschapper
Dat dit verhaal in heldere beelden tot de samenleving doordringt, is mede te danken aan Prof. Marten Schalkwijk. Zijn presentatie bij “de ondernemers avond” legt ingewikkelde macrodata bloot in begrijpelijke grafieken en concrete vergelijkingen. Door onderbouwd optimisme te koppelen aan realistische waarschuwingen voor import-inflatie en verkiezingspopulisme, bewijst Schalkwijk hoe krachtig data-gedreven communicatie kan zijn. Zijn nuchtere analyse is niet alleen een compliment waard, maar ook een onmisbaar kompas voor beleidsmakers en ondernemers die de komende olie-boem willen benutten zonder de fouten van het verleden te herhalen.
Met duidelijke cijfers, robuuste reserves en een strak hervormingspakket lijkt Suriname klaar voor een nieuw hoofdstuk. Maar zoals Schalkwijk zelf benadrukt: de winst van vandaag is alleen blijvend als begrotingsdiscipline, transparantie en menselijk kapitaal even snel groeien als het bbp.
