In een wereld waarin verkiezingen steeds vaker overschaduwd worden door desinformatie, is het van wezenlijk belang te beseffen dat ethisch stemmen daadwerkelijk het verschil maakt. Internationale data tonen overtuigend aan dat landen die inzetten op integriteit, transparantie en democratische zuiverheid, niet alleen eerlijker worden bestuurd, maar ook beter presteren op sociaal-economisch vlak. Een blik op zes uiteenlopende landen onderstreept deze boodschap.
Denemarken wordt wereldwijd erkend als een voorbeeld van bestuurlijke integriteit. Met een Corruption Perceptions Index (CPI) score van 90 en een score van 87 op de Electoral Integrity Index, behoort het land tot de wereldtop. Die betrouwbaarheid vertaalt zich in een Human Development Index (HDI) van 0,952, wat Denemarken plaatst in de hoogste categorie van menselijke ontwikkeling. Het land prijkt bovendien in de top drie van gelukkigste naties, wat deels verklaard wordt door het grote vertrouwen dat burgers hebben in de manier waarop belastinggeld wordt besteed. Dankzij dit vertrouwen is er brede steun voor een sterk sociaal vangnet en vooruitstrevend klimaatbeleid.
Ook Nieuw-Zeeland laat zien dat ethisch bestuur tastbare gevolgen heeft. Met een CPI-score van 83 en een HDI van 0,939 slaagt het land erin een consistent hoge levensstandaard te behouden. De regering wist binnen enkele maanden na de tragische aanslagen van 2019 de wapenwet fundamenteel te hervormen. Die hervorming werd met een overweldigende meerderheid aangenomen, wat getuigt van brede politieke consensus en een stabiel democratisch proces. De transparante partijfinanciering en proportionele kiesstructuur dragen hier direct aan bij.
In Latijns-Amerika is Uruguay een van de weinige landen die uitblinken in zowel transparantie als duurzaamheid. Met een CPI-score van 76 en een verkiezingsintegriteitsscore van 83, wist het land meer dan 94 procent van zijn elektriciteit uit hernieuwbare bronnen op te wekken, een prestatie die zelden geëvenaard wordt, zeker niet in middeninkomenslanden. Daarnaast is de armoede sinds 2006 meer dan gehalveerd en kent het land stabiele economische groei zonder extreme ongelijkheid. Dit zijn het directe gevolg van betrouwbaar beleid en een bevolking die haar leiders op prestaties beoordeelt.
In Europa bewijst Estland dat digitale transparantie hand in hand kan gaan met electorale betrouwbaarheid. Het land scoort 76 op de CPI en 85 op de EIP. Tijdens de parlementsverkiezingen van 2023 bracht meer dan de helft van de kiezers online hun stem uit. Deze digitale benadering levert niet alleen gemak, maar ook enorme efficiëntie op: de besparing bedraagt jaarlijks meer dan 1.400 arbeidsjaren. Bovendien heeft de Estse digitale infrastructuur het overheidsproces meetbaar transparanter en toegankelijker gemaakt.
Costa Rica is een voorbeeld van duurzame beleidskeuzes in combinatie met een robuuste democratie. Ondanks een matigere CPI-score van 58, behoort het land tot de stabielste in Centraal-Amerika. Costa Rica beschikt over een van de groenste energiesystemen ter wereld; ongeveer 95 procent van de elektriciteit wordt opgewekt uit hernieuwbare bronnen. Door het ontbreken van een leger gaan de overheidsmiddelen rechtstreeks naar onderwijs en gezondheidszorg, en het land streeft ernaar om in 2050 volledig CO₂-neutraal te zijn. Die koers wordt mogelijk gemaakt door een bevolking die gelooft in ethische, toekomstgerichte beleidsvorming.
Ook op het Afrikaanse continent zijn er voorbeelden van democratische stabiliteit en integriteit. Ghana heeft sinds de terugkeer naar democratie in 1992 negen opeenvolgende vreedzame machtswisselingen doorgemaakt. De verkiezingsintegriteitsscore van 63 en een stijgende CPI van 42 bevestigen dat er sprake is van een volwassen wordend politiek systeem. Ondanks economische uitdagingen heeft Ghana het vertrouwen van investeerders weten te behouden, mede dankzij de geloofwaardigheid van de verkiezingen en een onafhankelijke kiescommissie.
Wat deze landen verbindt, is niet enkel hun inzet voor zuivere verkiezingen, maar vooral het vertrouwen van hun bevolking in het systeem. Regelmatige audits, onafhankelijke rekenkamers, open begrotingen en actieve media spelen daarin een cruciale rol. Kiezers in deze landen zijn betrokken en kritisch: ze stemmen niet uit gewoonte of op basis van gunsten, maar op basis van inhoud, resultaten en visie.
Voor landen als Suriname ligt hier een duidelijke les. Integriteit is geen abstract ideaal, maar een essentiële voorwaarde voor vooruitgang. Onderzoek van Transparency International toont aan dat landen met hoge integriteit gemiddeld 33 procent beter scoren op de HDI dan autoritaire regimes. Bovendien durven zij beleid te voeren met het oog op de lange termijn, zoals energietransitie, digitale hervorming en onderwijsvernieuwing. Ook trekken zij substantieel meer binnen- en buitenlandse investeringen aan, omdat rechtszekerheid en bestuurlijke betrouwbaarheid het fundament vormen voor economische groei.
Het is onontkoombaar: wie ethisch stemt, kiest niet alleen voor goed bestuur, maar investeert bewust in een stabielere, duurzamere en eerlijkere toekomst. Het stemhokje is daarmee niet enkel een plek van persoonlijke voorkeur, maar een krachtig instrument van collectieve vooruitgang; een leiderschapsles voor Suriname.
