Het Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen voert in binnenlandse dorpen het Just Energy Transition (JET)-project uit, met als doel schone, betaalbare stroom te brengen in regio’s waar voornamelijk Inheemse en Tribale Volken wonen. In plaats van direct installaties neer te zetten, legt het project de nadruk op het uitwerken van ‘bankable’ projectvoorstellen: volledige dossiers die gereed zijn voor financiering bij internationale geldschieters. Zo ontstaat een solide basis voor langdurige energiezekerheid, economische ontwikkeling en versterking van klimaatbestendigheid.
Onder leiding van energiedirecteur Valerie Lalji trok een multidisciplinair team met onder meer vertegenwoordigers van UNDP, regionale commissarissen en onderzoekers gedurende Juni en Juli langs 21 dorpen in Tapanahony, Boven‑Suriname, Saramacca, Boven‑Coppename, Nickerie en West‑Suriname. De veldmissies brachten niet alleen technische gegevens in kaart, zoals het aantal huishoudens en de staat van de binnenhuisinstallaties, maar includeerden ook gesprekken met dorpsbewoners over een toekomstig betaalmodel, bijvoorbeeld via prepaid-energiekaarten. Consultant Suresh Kanhai van Energies and Economics Consulting benadrukte dat deze aanpak garandeert dat elk voorstel direct ingediend kan worden bij potentiële financiers, waarna de uitvoering binnen één tot drie jaar kan beginnen.
Een opvallend element is de expliciete integratie van genderperspectieven. Tijdens lokale krutu’s in het Coppenamegebied deelden vrouwen hun verwachtingen: een betrouwbare stroomvoorziening biedt hen ruimte om handwerk, visverkoop en andere kleine ondernemingen uit te breiden. Genderspecialist Yvonne Towikromo (Ministerie van Binnenlandse Zaken) lichtte toe dat trainingen zowel op afstand als ter plaatse de positie van vrouwen én hun gezinnen versterken.
Voor Suriname betekent deze transitie een meervoudig voordeel. Ten eerste verkleint het land zijn afhankelijkheid van geïmporteerde diesel, waardoor flinke besparingen op de begroting vrijkomen. Tegelijkertijd ontstaat er op lokaal niveau nieuwe bedrijvigheid: met stabiele stroom kunnen coöperaties en kleinschalige industrieën groeien, wat direct bijdraagt aan werkgelegenheid, inkomensverbetering en een duurzamer energie‑ en milieubeleid. Kortom, het JET‑project stuwt zowel de regionale ontwikkeling in het binnenland als de nationale economische veerkracht.
