Soms heerst er stilte en soms domineert de waan van de dag in de media, maar achter de schermen worden in organisaties en ministeries beslissingen genomen die de koers voor jaren uitzetten. De stilte waarin Christus afdaalde naar de diepste lagen om te bevrijden wie vastzit in schuld, schaamte en verlatenheid, is het voorbeeld voor leiders die de beslissingen moeten nemen. Want in organisaties gebeurt iets vergelijkbaars wanneer leiders en teams afdalen naar de plekken waar processen vastlopen en mensen zich terugtrekken. Pas dan ontstaat ruimte voor echte verandering dat voelt als verlichting, wanneer leiders zich tussen de mensen kunnen bewegen.
De boodschap van Christus leert dat geen enkele plek te ver is voor redding, die nederigheid is geen zwakte, het is de hoogste vorm van trouw die zegt dat niemand wordt achtergelaten. In moderne organisaties wordt diezelfde trouw concreet in wat wij bij NeuroAD waarde-bepalend gedrag noemen, het kleine deel van gedrag dat het verschil maakt tussen winnen en verliezen. Niet alles wat we doen is doorslaggevend, een beperkt aantal handelingen rond klanten, samenwerking, aansturing en vertaling van visie beslist over resultaat. Wie wel bidt maar niet handelt mist de helft, wie wel stuurt maar geen betekenis geeft verliest mensen onderweg.
Suriname heeft beide nodig, de kracht van afdalen naar de mens en de integrale strategische afstemming in het systeem. De eerste haalt angst uit de kamer, de tweede haalt onbegrip uit het proces. De integrale afstemming vraagt om het geheel te zien en niet alleen het eigen stukje, het vraagt om te begrijpen hoe onderwijs, bedrijven, ministeries, NGO’s en dienstverleners samen waarde bouwen. Leiderschap geeft daarin betekenis, niet door te praten over cijfers alleen maar door uit te leggen waarom we bestaan en voor wie we elke ochtend opstaan. Waar een hoger doel duidelijk is, verdwijnt de waan van de dag naar de achtergrond.
Afdalen is de start, zo kunnen leiders in Suriname uit hun kantoor stappen en bij de balie van het bedrijf kijken wat men doet, zo ook uit de airco kamer naar het veld, van zakelijk jargon en interessant doen naar gewone woorden die mensen begrijpen, dan pas inspireer je als leider. Een verpleegkundige die een kritieke overdracht perfect doet, een minister die niet met honderd volg auto’s komt aanrijden, een onderhoudsploeg die eerst de oorzaak wegneemt en pas dan de klacht, een inkoper die levertijden met de klant afstemt voordat er besteld wordt. Het zijn deze kleine handelingen die het systeem laten draaien en mensen gemotiveerd houden. Daarna volgt e integrale afstemming, de afspraak dat elk onderdeel het geheel dient en dat iedere maand opnieuw wordt getoetst of processen elkaar versterken in plaats van tegenwerken.
Implementatie vraagt geen wonderen maar discipline die lijkt op het dagelijkse gebed dat in Oktober wereldwijd wordt geoefend, dezelfde tijd, dezelfde aandacht, dezelfde intentie voor vrede in de gemeenschap. Vertaal dat ritme naar bestuur en bedrijfsvoering, en kies per ministerie en per sector twee gedragingen die werkelijk bepalend zijn, een aan de kant van mens en vaardigheden en een aan de kant van markttoegang en kwaliteit. Maak ze zichtbaar op elke werkvloer en herhaal ze tot ze vanzelf gaan. Breng vervolgens het systeem in kaart van bron tot gebruiker en geef ieder team een rol die het geheel versterkt. Oefen dat niet in aparte trainingen die na drie weken vervagen maar in serieuze simulaties waarin mensen de keten ervaren en de gevolgen van keuzes zien. Herhaal die simulaties wanneer nieuw personeel binnenkomt, zodat het verankerd blijft.
Doe elke maand een integrale afstemming sessie in waarin de leiding eerst betekenis geeft en pas daarna op cijfers ingaat, begin met het waarom en eindig met twee concrete verbeteringen voor de volgende cyclus. Maak het tot een protocol, niemand vertrekt zonder ownership en meet niet tweehonderd dingen maar de vijf die werkelijk leiden tot doorlooptijd, kwaliteit en een tevreden samenleving. Stop met het leveren van halfwerk, lever liever een ding goed dat het systeem sterker maakt. Als er misverstanden ontstaan tussen organisaties met een andere cultuur, benoem de verschillen in effectief gedrag en maak ze expliciet onderdeel van onboarding, zo wordt overstappen geen eindeloze discussie maar een versnelde leercurve.
Voor overheid en bedrijfsleven samen ligt hier de kans om stilte om te zetten in een nieuwe schepping, de overheid daalt af naar loketten waar wachttijden ontstaan en haalt daar de knelpunten weg, en de bedrijven dalen af naar schakels waar extra aansturing nodig is en werken het probleem vroegtijdig weg. Onderwijs daalt af naar lokalen waar motivatie weglekt en sluit de lesstof aan op problemen uit het veld; stemt vervolgens de nodige skillset af op de vraag van het bedrijfsleven, en vergeet vooral het onderwijs in het binnenland niet. En deze integrale afstemming brengt alle lijnen bij elkaar in maandelijkse overleg met korte besluiten en snelle terugkoppeling. Zo groeit vertrouwen omdat woorden zichtbaar vlees worden.
Wanneer we durven af te dalen zonder oordeel en durven af te stemmen zonder ons eigen agenda telkens te prefereren, beweegt het land en de bedrijven in positieve zin. De druk en de kosten dalen, de kwaliteit stijgt, en mensen ervaren dat werk weer zin heeft. De twee vragen die elke leidinggevende vandaag kan stellen zijn, welk gedrag in mijn team bepaalt echt het resultaat en begrijpen wij hoe ons geheel waarde maakt en waar mijn volgende interventie de keten het meest ontlast. Wie die vragen serieus neemt en het antwoord elke maand oefent, zet de eerste stap naar duurzame waardecreatie die past bij Suriname, zacht voor de mens en strategisch voor het proces.
