Apple zet de toonhoogte een stap hoger en vraagt de Europese Commissie om grote delen van de wet digitale markten terug te draaien of te vervangen, met het argument dat de regels innovatie afremmen, functies vertragen en de veiligheid van gebruikers onder druk zetten. En het bedrijf waarschuwt ook dat sommige producten in Europa mogelijk niet langer leverbaar blijven wanneer de huidige koers standhoudt.
De inzet is concreet en meteen voelbaar, Apple zegt dat iPhone Mirroring, Live Translation met AirPods en bepaalde locatie functies in Kaarten in de EU zijn uitgesteld omdat de interoperabiliteitseisen extra complexiteit en risico’s toevoegen, terwijl tegelijk nieuwe verplichtingen rond alternatieve appwinkels en sideloading volgens het bedrijf de deur op een kier zetten voor fraude en malware. In dezelfde lijn klinkt dat de Europese regels toegang van randapparaten tot iPhone data kunnen afdwingen en zo de beveiligingsarchitectuur verzwakken, waardoor uitrol van hardware zoals de Apple Watch in het gedrang kan komen.
Brussel heeft de Digital Markets Act in 2022 opgetuigd om de macht van de grootste platforms te begrenzen en concurrentie te vergroten. De wet wijst zes poortwachters aan en legt verplichtingen op rond onder meer interoperabiliteit, datadeling, anti self preferencing en het toestaan van alternatieve betaal en downloadroutes, met sancties die kunnen oplopen tot tien procent van de wereldomzet bij hardnekkige overtreding. Alphabet, Amazon, Apple, ByteDance, Meta en Microsoft staan sinds september 2023 op de lijst en moesten in 2024 aan de kernbepalingen voldoen.
Dit jaar kreeg Apple een boete van ongeveer vijfhonderd miljoen euro voor het belemmeren van ontwikkelaars die gebruikers willen wijzen op goedkopere opties buiten de App Store, een zaak die nog loopt in beroep en die de lat voor naleving verder omhoog legt. De Commissie onderzoekt daarnaast of Apple zijn besturingssystemen voldoende openstelt voor apparaten van concurrenten, wat de druk op interoperabiliteit opnieuw vergroot.
Apple kiest communicatief voor frontale helderheid, het bedrijf publiceerde tegelijk een uitgebreide toelichting waarin het stelt dat de DMA de samenhang tussen producten aantast en gebruikers in Europa een merkbaar andere ervaring geeft dan elders, met als kern dat privacy en veiligheid lastiger af te dwingen zijn wanneer toegang voor derden breder moet en beschermingslagen worden afgepeld. De Europese Commissie werkt ondertussen aan een evaluatie van de wet en heeft de poortwachters verplicht gesteld hun maatregelen te actualiseren en te laten auditen, zodat de handhaving op een steviger fundament kan rusten.
Wat betekent dit voor Europese consumenten en voor Suriname. Voor EU gebruikers staat de korte termijn in het teken van functies die later of anders komen, denk aan vertragingen bij nieuwe iOS en audiofuncties of aan strengere waarschuwingen bij het downloaden buiten de bekende winkel, terwijl op langere termijn duidelijker wordt of concurrentie en keuzevrijheid inderdaad toenemen zonder dat het veiligheidsniveau daalt. Voor Suriname ligt de invloed indirect maar tastbaar, wanneer Europese regelgeving Big Tech dwingt tot bredere toegang en alternatieve distributie, verschuift het ontwikkelaars ecosysteem mee en ontstaan kansen voor lokale appbouwers en fintech partijen die in de regio actief zijn, al vraagt dat om nette hygiëne in beveiliging en om het consequent testen van apps op compatibiliteit met meerdere winkels en betaalstromen. In handelsrelaties met Europese partners telt bovendien dat vertragingen of beperkingen in Apple hardware de planning van bedrijven beïnvloeden die iOS apparaten gebruiken voor logistiek, gezondheidszorg of onderwijs, waardoor het verstandig is om in aanbestedingen expliciet rekening te houden met mogelijke functievertragingen in de EU en desnoods een tweede optie paraat te houden.
De rode draad is dat de machtsbalans tussen regelgever en platform verschuift en dat die spanning zich vertaalt in timing, interoperabiliteit en beveiliging, wie daarop vooruit wil lopen doet er goed aan om projecten en aankopen te faseren rond duidelijke mijlpalen in de naleving en om contractueel vast te leggen welke functionaliteit wanneer wordt verwacht, zodat innovatie geen pauze wordt maar een gecontroleerde pas.
