Guyana zet een koers uit die ambitie koppelt aan uitvoering en die keuze is zichtbaar in een energiemix die binnen enkele jaren fors groeit met extra productiecapaciteit, waarbij aardgas het grootste deel levert en waterkracht, zon en andere hernieuwbare bronnen de rest van de schakel invullen zodat het netwerk betrouwbaarder wordt en emissies dalen terwijl tarieven en storingen minder grillig aanvoelen voor huishoudens en bedrijven. De ruggengraat van die aanpak is een combinatie van projecten die samen het verschil maken, aan de ene kant een grote waterkrachtcentrale die constante groene stroom toevoegt en zo ruimte creëert om dieselcentrales terug te dringen, aan de andere kant een reeks zonneparken verspreid over kustgebieden en binnenland met batterijopslag die pieken opvangt en daluren benut zodat de netstabiliteit toeneemt en het overschakelen tussen bronnen niet ten koste gaat van kwaliteit of beschikbaarheid.
De plannen zijn niet louter technisch, zij passen in een bredere ontwikkelingsstrategie die koolstofreductie serieus neemt en tegelijk inzet op inclusieve groei, met een duidelijke belofte aan industrie en gemeenschappen dat betrouwbare en betaalbare stroom de basis is voor banen en ondernemerschap en dat milieuverantwoordelijkheid en economische ontwikkeling elkaar niet uitsluiten maar elkaar versterken wanneer beleid voorspelbaar is en projecten op tijd worden opgeleverd. Het nationale nutsbedrijf moderniseert daarom niet alleen transformatoren en besturingssystemen, het investeert ook in mensen, van leerwerktrajecten voor jongeren tot een trainingsprogramma dat vrouwen expliciet uitnodigt in de zonne-energiesector en partnerschappen met universiteit en vakscholen die curricula aansluiten op de praktijk van ontwerp, installatie en beheer zodat nieuwe assets niet afhankelijk blijven van ingehuurde expertise maar duurzaam in lokale handen komen.
Het menselijk kapitaal staat daarmee niet naast maar midden in de energietransitie, met on the job training, leiderschapsontwikkeling en moderne bedrijfsvoering die samen de sprong mogelijk maken van papieren doel naar operationele excellentie en die tegelijk de weerbaarheid van het systeem vergroten wanneer vraag groeit of het klimaat extreme omstandigheden brengt. Zo ontstaat een energielandschap dat minder leunt op geïmporteerde brandstoffen en meer op voorspelbare, schone bronnen, met regionale spreiding die voordeel biedt aan afgelegen gemeenschappen en met opslag die de kwetsbaarste momenten in het net dempt.
Wat telt is uitvoerbaarheid met draagvlak, waardoor in Suriname juist de koppeling van grootschalige basisproductie aan wendbare zonneprojecten en opslag het verschil maakt en zowel netverlies als pieklast meteen afneemt. Exportkansen in toerisme, agro en lichte industrie groeien wanneer stroomzekerheid verbetert en emissieprofielen dalen, terwijl lokale kennisprogramma’s de arbeidsmarkt klaarstomen voor onderhoud, veiligheid en datagedreven aansturing van het net. Wie deze route uitwerkt, ziet dat tijdig plannen, vaardigheden opbouwen en projecten faseren de drie knoppen zijn die het verschil maken tussen ambities die blijven hangen en resultaten die blijven draaien.
