In Brussel schuift een principiële botsing naar het midden van de tafel, omdat Frankrijk openlijk twijfelt aan het hart van de nieuwe Europese cryptowet en zelfs dreigt bedrijven te weren die met een vergunning uit een andere lidstaat de Franse markt op willen, waarmee het paspoortmechanisme van MiCA onder druk komt te staan en de belofte van een grensloze markt plots minder vanzelfsprekend lijkt.
De Franse toezichthouder staat niet alleen, want Italië en Oostenrijk pleiten mee voor een zwaardere rol van de Europese effectenautoriteit zodat de grootste spelers rechtstreeks onder Europees toezicht vallen. Er zal ook extra aandacht voor cyberweerbaarheid en activiteiten buiten de Unie die nu vaak buiten beeld blijven. In een gezamenlijke oproep vragen de autoriteiten om een steviger raamwerk dat verschillen in handhaving verkleint en forumshoppen ontmoedigt.
De tegenwind is meteen voelbaar, omdat onder meer Malta waarschuwt dat centralisatie juist bureaucratie toevoegt en nationale slagkracht aantast in een tijd waarin Europa om snelheid vraagt en concurrentie toeneemt. Dit is een signaal dat laat zien hoe verdeeld de lidstaten zijn over de route naar gelijk speelveld.
Juristen wijzen ondertussen op een harde rand, want het paspoort is een kernbepaling van MiCA en een nationale blokkade van een geldig verleende vergunning lijkt juridisch onhoudbaar. Al kan een toezichthouder wel strenger controleren, signaleren en dossiers doorleggen naar het Europees niveau wanneer risico’s zich opstapelen. Het gevecht verschuift daarmee naar interpretatie en procedure, niet naar een snelle stop bij de grens.
Op de achtergrond loopt de kalender door, omdat de Europese regels sinds eind 2024 van kracht zijn met een overgangsperiode waarin lidstaten bestaande aanbieders tijdelijk laten doorwerken, terwijl nieuwe vergunningen gefaseerd worden ingevoerd en Europese richtsnoeren de kennis en competenties van aanbieders aanscherpen om het vertrouwen van klanten te beschermen. De combinatie van paspoort en strengere eisen moest juist versnippering tegengaan, al toont de huidige ruzie dat gelijke regels nog geen gelijke handhaving garanderen.
De markt wacht intussen niet af, want grote namen richten hun blik nadrukkelijk op Europa met nieuwe entiteiten, uitbereiding van producten en een strategie die is gebouwd op een vergunning voor de hele Economische Ruimte. Dit is een beweging die de inzet van de huidige discussie verklaart en die het gewicht van het paspoort in harde euro’s zichtbaar maakt.
Wie over de lijnen heen kijkt ziet geen technisch meningsverschil maar een machtsvraag over wie uiteindelijk beslist wanneer een platform met miljoenen klanten een fout maakt of een aanval te verwerken krijgt. En het antwoord zal bepalen of Europa een toon zet of dat de nationale orkesten elk hun eigen tempo blijven spelen, met als risico dat de muziek precies stokt wanneer betrouwbaarheid het meest nodig is.
