De Surinaamse economie oogt aan de oppervlakte kalmer, maar onder de motorkap sluimeren hardnekkige knelpunten. In het 22e rapport van de Suriname Economic Oversight Board (SEOB) klinken dan ook stevige waarschuwingen: de SRD houdt krampachtig stand, de begroting blijft fors in het rood en zonder verscherpte bezuinigingen en structurele ingrepen blijft herstel fragiel.
Valuta onder vuur
In de eerste helft van 2025 verloor de SRD opnieuw terrein. De centrale oorzaak: een explosie in de geldhoeveelheid door torenhoge overheidsuitgaven en het omboeken van buitenlandse leningen naar lokale valuta. Dat ondermijnt het vertrouwen van investeerders en burgers, juist in een jaar waarin politieke onzekerheid extra druk zet op het economische beleid.
Inflatie: sprankje hoop
Ondanks de zwakke munt daalde de inflatie in mei naar een meerjarenlaag van 6,0 %. Dat biedt huishoudens enige ademruimte, maar stijgende importkosten van levensmiddelen, brandstof en medicijnen blijven de koopkracht uithollen.
Groeipijnen
Met een BBP-groei van slechts 0,5 % eind 2024 is er nauwelijks sprankje expansie; de schaarse pluspunten zitten vooral in transport en handel. Nieuwe banen blijven uit en inkomensgroei stokt, wat het herstel zeer kwetsbaar maakt voor externe schokken of beleidsfouten.
Schuldenlast drukt door
De overheid blijft meer uitgeven dan ze binnenhaalt: in januari overschreed de uitgavenkant met SRD 14,4 mrd de inkomsten van SRD 3,6 mrd, mede door een kapitaalinjectie van SRD 9,4 mrd in de Centrale Bank. Het tekort liep op tot SRD 10,8 mrd, met vergelijkbare tekorten in de daaropvolgende maanden. De totale staatsschuld tikte af op 108,6 % van het BBP, wat toekomstige investeringen duaal in de kiem smoort.
Monetair beleid op kousenvoeten
De basisgeldhoeveelheid (M0) steeg explosief door de grote stroom overheidstransacties. Openmarktoperaties en valutainterventies van de Centrale Bank dempen de druk, maar zolang de tekorten aanhouden blijft de SRD onder spanning staan. De internationale reserves van USD 1,6 mrd – goed voor 7,6 maanden invoerdekking – bieden momenteel een buffer, maar zijn niet onuitputtelijk.
Bankensector toont kracht
Tegelijkertijd knapt de financiële sector op: de ratio achterstallige leningen zakte naar 4,1 % en de solvabiliteit bedraagt ruim 20 %. Toch remmen hoge leenrentes van 14,6 % de kredietverlening en daarmee het economische momentum.
Roadmap naar herstel
De SEOB dringt aan op een strak hervormingsprogramma:
- Bezuinigen en belasten – structureel begrotingstekort terugdringen via kostenbesparing en een digitale slag bij de Belastingdienst.
- Aanbestedingen professionaliseren – invoering van de Aanbestedingswet voor meer transparantie.
- Coördinatie monetair-fiscal – hechtere afstemming om wisselkoersscheuren en inflatie te dempen.
- Productieve kredietverlening – steun voor sectoren die deviezen opleveren en banen scheppen.
- Diversifiëren – exportbevordering, toerisme en dienstensector als nieuwe groeimotor.
- IMF-partnerschap – herstart van het hulpprogramma om hervormingen te verankeren en internationale steun te garanderen.
Zonder dit strakke beleidskader blijft evenwicht een wassen neus en dreigt de prille stabilisatie snel weer weg te smelten.
