De top in Washington leverde een vriendelijker toon op tussen Volodymyr Zelensky en Donald Trump en bracht Europese leiders zichtbaar in één kamer. De uitkomst is minder duidelijk. Trump sprak de wil uit om mee te werken aan veiligheidsgaranties voor Oekraïne en Zelensky noemde dat een stap vooruit, maar concrete afspraken ontbreken nog en Moskou laat niet zien dat het wil meebewegen. De kernvraag blijft wat de garanties precies inhouden en hoe ver de Verenigde Staten en Europa bereid en in staat zijn te gaan.
De realiteit aan het front haalde het diplomatieke decor in. In de nacht na de gesprekken voerde Rusland de grootste aanval van deze maand uit met honderden drones en meerdere raketten. Volgens het Oekraïense leger werden energievoorzieningen in de regio Poltava getroffen waar de enige Oekraïense raffinaderij staat. Meerdere locaties kregen inslagen en delen van het netwerk vielen uit. De timing benadrukt waarom Kyiv harde garanties wil en waarom een wapenstilstand zonder afdwingbare waarborgen als te broos wordt gezien.
Trump blijft tegelijk bij standpunten die voor Oekraïne en Europa lastig zijn. NAVO lidmaatschap voor Oekraïne is niet aan de orde en het terugdraaien van de annexatie van de Krim wordt door Washington niet gesteund. Europese regeringen ervaren opluchting dat er geen breuk is met Kyiv en dat steun blijft staan, maar waarschuwen dat elk akkoord alleen houdbaar is met geloofwaardige bescherming en met duidelijke grenzen aan Russische eisen. De NAVO secretaris generaal Mark Rutte sprak over opties voor garanties naar de geest van Artikel vijf zonder dat lidmaatschap ter tafel ligt.
Wat nu telt is de vertaalslag van intenties naar instrumenten. Denk aan langdurige militaire assistentie met vaste leveringsschema’s voor luchtverdediging en munitie, gezamenlijke productie op Europees grondgebied, juridische pacts die het opnieuw starten van hulp niet afhankelijk maken van wisselende politieke meerderheden en een economisch raamwerk dat Oekraïense energie en transportinfrastructuur versneld herstelt. Zonder zulke harde ankers blijft elk diplomatiek traject kwetsbaar voor simultane druk op het slagveld en in het energiedomein waar Rusland het initiatief houdt.
Kleine en middelgrote landen zoals Suriname bouwen veiligheid en voorspelbaarheid met harde garanties en spreiding van risico’s. Drie lessen vallen op. Ten eerste is strategische autonomie geen abstractie. Wie afhankelijk is van kritieke importen of enkelvoudige energiebronnen is kwetsbaar zodra spanningen oplopen. Diversifieer brandstoffen en logistieke routes en leg noodscenario’s vast met meetbare doelen. Ten tweede vraagt vitale infrastructuur om gelaagde bescherming. Drones cyberaanvallen en sabotage raken elektriciteit raffinage en havens direct. Combineer fysieke beveiliging met luchtobservatie cyberweerbaarheid en snelle herstelcapaciteit en oefen die keten regelmatig. Ten derde is diplomatie sterker wanneer afspraken juridisch verankerd worden. Bij elke buitenlandse samenwerking of financiering loont het om uitbetalingen te koppelen aan overdraagbare kennis lokale toelevering en onderhoud over de volle levensduur zodat Surinaamse capaciteit groeit in plaats van tijdelijke hulp te consumeren.
De Washington top bewees dat er politieke ruimte is voor een veiligheidsarrangement rond Oekraïne maar ook dat vrede niet dichterbij komt zolang raketten en drones de toon zetten. Voor Suriname ligt de waarde in het nuchter toepassen van dezelfde logica. Leg afspraken vast die blijven werken als de wind draait versterk de bescherming van vitale netten en bouw economische weerbaarheid op binnen regionale partnerschappen. Dat is de stille route naar zekerheid in onzekere tijden.
