Wat een regeringswisseling had moeten worden die rust bracht, eindigde in een spektakelstuk dat het land nog dieper in onzekerheid duwde, want de kersverse premier Sébastien Lecornu en zijn ploeg stapten op nog voordat de inkt onder de benoemingen was opgedroogd en daarmee vestigden zij een record dat niemand ambieert. De val kwam na een kabinetspresentatie die meer vragen opriep dan antwoorden bood, terwijl vanuit zowel bondgenoten als opponenten dreigementen klonken om het kabinet direct te torpederen, waardoor de coalitiebasis in een oogwenk verdampte en de politieke crisis een nieuwe trap naar beneden vond.
Op de markten was de reflex even fel als voorspelbaar, aandelen openden lager en de euro zakte weg, niet zozeer omdat het beleid meteen verandert, maar omdat beleggers het vacuüm vrezen waarin dossiers over begrotingsdiscipline, energie en pensioenen zonder eigenaar blijven. Kredietbeoordelaars kijken dan naar bestuurlijke continuïteit en draagvlak, niet naar namen, en precies daar wringt het, want in minder dan twee jaar tijd telde Frankrijk al meerdere premiers en zo’n ritme wekt de indruk van permanente formatie, met alle premies op financiering van dien.
In het parlement rolt intussen de roep om snelle verheldering, de oppositie vraagt om nieuwe verkiezingen en positioneert zich als hoeder van stabiliteit, terwijl presidentieel gezag juist gebaat is bij tijd om een werkbare meerderheid rond kernpunten te smeden. De inzet is klassiek en tegelijk acuut, een sluitende begroting zonder de groei te smoren, een energiepad dat de industrie betaalbaar houdt, sociale rust in tijden van krappe huishoudboekjes en een geloofwaardig Europees kompas nu veiligheid en concurrentiekracht de agenda domineren.
De mislukte start van dit kabinet legt vooral bloot hoe dun het ijs is waarop ad hoc compromissen schaatsen, want programmapunten die in campagnetaal rijmen, botsen in regeringsverantwoordelijkheid op rekensommen, en wanneer het politieke mechaniek al vóór de eerste stemmingen vastloopt, ontstaat de indruk dat de instituties draaien terwijl de richting ontbreekt. In zo’n context groeit de druk op technocratische tussenoplossingen, een begrotingskader dat door meerdere blokken wordt gedragen, een minimumakkoord over prioriteiten in energie, defensie en onderwijs en een tijdpad waaruit valt af te lezen wie waarvoor tekent.
Europa kijkt mee omdat Parijs de motor is naast Berlijn, en diplomatie werkt alleen wanneer de telefoon wordt opgenomen door iemand die besluiten kan nemen. Dossiers als het Europese begrotingsraamwerk, de industriepolitiek rond schone technologie en het gemeenschappelijke antwoord op geopolitieke schokken verdragen geen lange pauzestand, en elke dag zonder duidelijk mandaat vertaalt zich in volatiliteit, hogere risicopremies en uitstel van investeringen die juist nu moesten landen.
Achter de schermen zal het daarom niet om namen gaan maar om architectuur, een smalle maar stevige brug waar meerderheden overheen willen, met duidelijke begrotingsankers, een energiepakket dat zekerheid biedt over prijzen en netcapaciteit en een sociale paragraaf die uitlegt hoe hervormingen in het dagelijks leven landen. Waar de val van dit kabinet als klap op de beursvloer klonk, ligt de werkelijke toets in de mate waarin politieke spelers bereid zijn om over hun eigen schaduwen heen te onderhandelen, zodat de toezeggingen die straks volgen niet opnieuw na een paar uur verdampen.
Wie vandaag naar de koersen kijkt, ziet nervositeit, wie naar de instellingen kijkt, herkent veerkracht, en daartussen ligt het smalle pad dat vertrouwen heet, opgebouwd uit eenvoudige maar harde zekerheden, tijdige communicatie, voorspelbare besluitvorming en de discipline om pas te beloven wat uitvoerbaar is. Juist dat blijkt in tijden van rumoer het verschil te maken tussen ruis en richting.
