Suriname opent een nieuwe fase van samenwerking met de Inter Amerikaanse Ontwikkelingsbank. Er is een kredietlijn van vijfhonderd miljoen dollar goedgekeurd met uitzicht op nog eens vijfhonderd miljoen en een schenking van dertien miljoen voor institutionele versterking. Dat kapitaal moet direct landen in uitvoerbare projecten voor diversificatie in toerisme en agro, versneld vakonderwijs op lbo en mbo niveau en mkb financiering. Koppel elke tranche aan harde mijlpalen en publiceer per kwartaal een voortgangsrapport zodat de samenleving kan volgen waar het geld rendeert.
De begroting voor 2025 staat intussen onder zwaar politiek en publiek toezicht. Het tekort van elf komma vijf miljard SRD vraagt om een helder dekkingsplan terwijl ongeveer de helft van de uitgaven opgaat aan salarissen en aan rente en aflossingen. De budgetten voor Hof van Justitie en Openbaar Ministerie stegen fors door retroactieve voorzieningen maar hogere kosten zijn geen garantie voor betere prestaties. Leg daarom prestatie indicatoren vast voor doorlooptijd van zaken en transparantie in vervolgingsbesluiten en bescherm tegelijk de ruimte voor Volksgezondheid en Openbare Werken zodat basisdiensten niet verder onder druk komen.
In het onderwijs klonk kritiek op de aanpassing van examennormen terwijl toetsen al waren afgenomen. Het slagingspercentage valt tegen en herexamens starten op vijfentwintig Augustus. Herstel voorspelbaarheid door tijdig vastgestelde normen en investeer in praktijkgericht onderwijs dat aansluit op de arbeidsmarkt zodat jongeren sneller aan het werk kunnen en bedrijven minder hoeven te importeren aan vaardigheden.
De bestuurlijke orde vraagt eveneens aandacht. Er zijn brede schoonmaakacties in adviesstructuren en commissies en een deel is al opgeheven. Tegelijk signaleert het parlement onduidelijkheid over benoemingen en vergoedingen die gelijkstaan aan het niveau van ministers. Voorkom reputatieschade en budgetslijtage met een transparant kader voor werving beloning en motivering van functies en publiceer elke wisseling met functieprofiel en termijn van evaluatie.
NDP-fractievoorzitter Rabin Parmessar eist een themavergadering na zorgen over de macht en transparantie van Staatsolie. Hij wees op dalende dividenduitkeringen: SRD 10,202 mln (2023), SRD 9,887 mln (2024) en SRD 4,725 mln tot Juni 2025, ondanks hogere wereldprijzen. Samen met Raymond Sapoen vraagt hij uitleg over winst- en kostensamenstelling en betere verantwoording richting het parlement. Voorzitter Ashwin Adhin belooft nadere opheldering.
Bij Openbaar Groen en Afvalbeheer zijn directeur Indersing Gangabisoensingh en onderdirecteur Baldwin Ori op non actief gesteld na vastgestelde onregelmatigheden in projectsturing. Anwar Moenne neemt voorlopig waar en de betrokkenen moeten meewerken aan onderzoek en staatsmiddelen inleveren. Rond het onderzoek snel en zichtbaar af met een openbaar feitenrelaas terugvordering waar nodig en verbeterde interne controles zodat projecten zonder ruis doorgaan.
De visserijsector vraagt acute handhaving tegen illegale ongemelde en ongereguleerde visserij en betere veiligheid op zee. Het doel is voorkomen dat Suriname op een zwarte lijst belandt in Europa. Zet een permanent maritiem toezicht in met verplichte automatische identificatiesystemen elektronische logboeken en gezamenlijke patrouilles met justitie en defensie en koppel vergunningen aan naleving zodat bonafide vissers beschermd worden.
Diplomatieke lijnen worden intussen aangehaald. Minister van Financiën en Planning Adelien Wijnerman sprak met de nieuwe ambassadeur van China Lin Ji en met de Nederlandse ambassadeur Walter Oostelbos. Met beide partners liggen kansen in onder meer handel visserij verkeersmanagement onderwijs digitalisering zorg en toerisme inclusief het verbinden van cultureel erfgoed aan een moderner dienstencluster. Maak per partner een compacte routekaart met projecten bedragen en einddata en laat onafhankelijke audits meelezen zodat elke samenwerking tastbare groei oplevert.
Het dossier carbon credits om gespecialiseerde expertise en institutionele versterking. Richt een onafhankelijke eenheid in voor meting rapportage en verificatie met een sluitende nationale registratie en internationale certificering. Laat een externe waardering uitvoeren zodat Suriname de juiste prijs krijgt en vermijd contracten die flexibiliteit wegnemen wanneer de markt aantrekt.
