In Mei 2025 bereikte de M2 geldhoeveelheid in de VS bijna 22 biljoen dollar, een niveau dat we sinds de crisisinjecties van 2020 niet meer zagen. Hoewel de financiële markten zich koesteren in all-time highs, ontstaan er barstjes in de fundamenten: de economische groei stokt, inflatiedruk neemt toe en de staatsschuld groeit zo hard dat het begrotingstekort hijgt naar bijna 9 % van het bbp. De Amerikaanse centrale bank houdt de rente voorlopig vast bij ongeveer 4,5 %, uit angst voor nog hogere prijzen, terwijl politici zoals president Trump pleiten voor een rente die terugvloeit naar 1 % en het schrappen van elk schuldenplafond. Zo ontstaat een doodlopende discussie tussen groei stimuleren en prijsstabiliteit beschermen.
Tegelijkertijd wordt via een sluiproute minder langlopende staatsobligaties, meer kortlopende schuldbewijzen stilletjes een politiek instrument ingezet dat bekendstaat als yield curve control. Dit houd de financieringskosten laag, maar verscherpt de spanning tussen goedkope kredietverlening en oplopende inflatie. Beleggers voelen zich genoodzaakt uit te wijken naar goud en zilver, terwijl veilige valuta als de Zwitserse frank en de Japanse yen terrein prijsgeven. In Zwitserland daalde de rente onlangs zelfs naar 0 % omdat de prijzen er licht daalden.
Digitale activa doen inmiddels ook mee. De Spaanse megabank BBVA raadt vermogende klanten aan een deel van hun portefeuille in crypto te steken, en Belgische grootbank KBC biedt straks rechtstreeks handel in munten als Bitcoin aan. In de VS mogen hypothecaire kredietverstrekkers Bitcoin meewegen als onderpand, en ETF-reuzen zien instromen die in recordtempo de honderden miljarden bereiken.
Tegelijkertijd concentreert in de VS het beursbezit zich nog nooit zo sterk: de rijkste 1 % heeft nu meer dan de helft van alle aandelen, terwijl de overige 90 % moet volstaan met een fractie. Dat schept niet alleen ongelijkheid, maar maakt het hele financiële bouwwerk fragieler.
Voor Suriname betekent dit dat we begrotingsdiscipline moeten hebben, en het versterken van de goudreserves en een evenwichtig monetair beleid uitvoeren dat stagflatie voorkomt. En denk na over digitale innovatie om uw financiële stabiliteit en inclusie te vergroten. Wat er in de VS, Zwitserland, Japan, België en Spanje gebeurt, biedt belangrijke lessen om onze eigen economie sterk te maken.
