n aanloop naar een aangekondigde top tussen Donald Trump en Vladimir Poetin in Boedapest schaarden leiders uit het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en de Europese Unie zich samen met Oekraïne achter het idee om de gevechten onmiddellijk te bevriezen op de huidige contactlijn. Daarmee ontstaat voor het eerst een breed Westers front dat een pauze in het geweld koppelt aan onderhandelingen die starten op basis van de realiteit aan het front, een stap die volgde na het gesprek van Trump met Volodymyr Zelensky in Washington.
De komende dagen vormen komen een tal van ontmoetingen waarin die koers moet worden geconcretiseerd. Eerst een Europese top en daarnaast een bijeenkomst in Londen van de zogenoemde coalitie van landen die al sinds februari in klein verband afstemmen wat zij militair en financieel kunnen bijdragen aan Oekraïne. Zelensky zal daar persoonlijk aanschuiven en de bedoeling is om het economische drukkingsmiddel op Moskou verder op te voeren, onder meer door het verzilveren van bevroren Russische staatsactiva zodat Kyiv over gegarandeerde middelen beschikt.
Het beoogde Trump Poetin overleg in een EU en NAVO land blijft tegelijkertijd omstreden, de keuze voor Hongarije dankt volgens het Kremlin aan de warme banden van premier Viktor Orbán met beide leiders. Terwijl in andere hoofdsteden vragen klinken over het signaal dat hiermee wordt afgegeven, zelfs praktische kwesties duiken op nu Polen waarschuwt dat zijn luchtruim geen optie is voor een president tegen wie een arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof geldt. Wie de puzzel op tafel legt ziet dat diplomatie terrein zoekt zonder de juridische en politieke mijnvelden te negeren.
Het draagvlak voor een wapenstilstand op de huidige lijn betekent niet dat er consensus bestaat over de einduitkomst. Rusland verlangde eerder extra gebied voordat het zou stoppen en Oekraïne bleef vasthouden aan onmiddellijk staken van het vuur als voorwaarde om te praten. De nieuwe lijn uit Europese hoofdsteden leest als een poging om tijd te kopen, escalatie te dempen en tegelijk de druk op de Russische oorlogsindustrie hoog te houden, precies daarom groeit het belang van een strak regime rond sancties, assetopbrengsten en inspecties op naleving, want alleen dan wordt een pauze geen vrijbrief om posities te verharden.
