De volgende, 17e top, staat als alles goed zit gepland op 6 en 7 Juli 2025 in Rio de Janeiro, Brazilië. Dan zullen de leiders van Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika samen komen om hun gezamenlijke ambitie te bezegelen, en wel het doorbreken van de traditionele Westerse dominantie in de wereldeconomie en de wereldpolitiek. Hoewel de BRICS-landen samen bijna veertig procent van de wereldbevolking vertegenwoordigen, dragen ze tot dusverre maar voor een kwart bij aan de mondiale economische output, een scheefgroei die zij willen corrigeren.
De oorsprong van BRICS gaat terug tot 2009, toen de vier initiatiefnemers voor het eerst overlegden over de eerlijkheid van internationale instituties zoals het IMF en de Wereldbank. Een jaar later sloot Zuid-Afrika zich aan, waarna de groep in 2014 de New Development Bank oprichtte als tegenhanger van de Wereldbank. Die bank verstrekt nu leningen voor ruim 33 miljard dollar, waarmee hij nog bescheiden blijft vergeleken met de 50 miljard dollar die de Wereldbank alleen al vorig jaar verstrekte. Toch staat de New Development Bank symbool voor een alternatief financieel speelveld, een speelveld waarin ontwikkelingslanden minder worden belemmerd door strenge voorwaarden en meer ruimte krijgen voor investeringen in armoedebestrijding en de opbouw van een stabiele middenklasse.
Tijdens de laatste top werd opnieuw gesproken over de introductie van een eigen BRICS-munt om de afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar in handelsafspraken te verminderen. Hoewel dat plan nog geen meerderheid vond, kwam er wel overeenstemming over het uitbreiden van de club. Officieel hebben 22 landen om lidmaatschap verzocht, en in totaal zouden veertig landen graag aanhaken. Kandidaten als Saudi-Arabië en Iran illustreren tegelijk de complexiteit: zij staan op de verlanglijst, maar zijn zelf geen bondgenoten. Een bredere groep versterkt de positie tegenover het Westen, maar vergroot ook de interne tegenstellingen.
Die tegenstrijdigheden zijn duidelijk voelbaar. President Lula van Brazilië ziet in een eigen munteenheid een manier om politieke en economische onafhankelijkheid te vergroten, terwijl hij zich ook bewust is van de enorme handelsbelangen met de VS en de EU. Rusland wil juist zo veel mogelijk uitbreiding om zijn geopolitieke invloed te herstellen na Westerse sancties. India houdt sterk vast aan zijn banden met Washington en ziet nauwe betrekkingen met China, de grootste economische macht binnen BRICS met argwaan aan. En Zuid-Afrika, als enige Afrikaanse vertegenwoordiger, zoekt vooral Afrikaanse medestanders, maar worstelt zelf met economische uitdagingen.
Voor Suriname biedt de dynamiek binnen BRICS waardevolle inzichten. Allereerst onderstreept de top het belang van diversificatie van economische en diplomatieke partners. Suriname kan naast traditionele relaties met Nederland en de VS ook opkomende markten verkennen. Daarnaast laat de opbouw van alternatieve kredietkanalen door BRICS zien dat het loont eigen financieringsbronnen te ontwikkelen, bijvoorbeeld via regionale ontwikkelingsbanken of bilaterale samenwerkingen op maat. Belangrijk is daarbij een eenduidige langetermijnstrategie want politieke wisselingen mogen niet leiden tot koerswijzigingen die beleggers en partners verontrusten.
Uiteindelijk leert de laatste BRICS-top dat het wereldmachtsevenwicht aan het verschuiven is. Voor Suriname is dit het moment om nieuwe economische handelsroutes te ontsluiten, met behoud van soevereiniteit en consistentie in beleid. Door partnerships te verbreden, alternatieve financieringsmogelijkheden te benutten en een heldere lange termijnvisie te hanteren, kan ons land sterk staan in een wereld waarin het Westen niet langer alleen de regels schrijft.
